و باز هم قرنطینه

روزی پای صحبت یک آکواریوم دار مرجانی حرفه ای نشسته بودم که تجربه بسیار تلخی از آکواریوم خود در سال های اول نگهداری داشت. اتفاقی که باعث شده بود تمامی آبزیان آکواریوم خود را از دست بدهد.

او نتوانسته بود در کار خود موفق شود و تمام پولی را که برای خرید ماهیان گران قیمت هزینه کرده بود از دست داده بود.

من بارها و بارها در رابطه با این اتفاق شنیده ام

من سالهای زیادی است که از انواع آکواریوم ها بخصوص آکواریوم های مرجانی نگهداری می کنم. اما اصولا با مواردی کاملا مشابه بین تمامی آکواریوم داران مواجه می شوم که دائما تکرار می شوند. به نظر می رسد که صنعت آکواریوم به سمتی از پیشرفت می رود که می تواند کمالی افسانه ای و باور نکردنی از این حرفه را نشان دهد و روش های بسیار موثر و جدیدی در طراحی و نگهداری از انواع سیستم های آکواریوم را معرفی نماید. من فکر میکنم ما در یکی از این دوره های تحول در نگهداری از آکواریوم های دریایی بخصوص آکواریوم های مرجانی قرار گرفته ایم که اتفاقات خوبی قرار است رخ دهد. با این حال، باز به نظر می رسد که ما برخی از اصول ساده و اولیه را فراموش کرده ایم، چیزهایی که به ما کمک خواهد نمود و چیزهای ساده و اولیه که باید همیشه مورد توجه قرار بگیرد و معرفی و استفاده شود، اما اینگونه نیست.

ما زمان، انرژی و پول زیادی را برای ایجاد بهترین محیط ممکن برای حیواناتی که نگهداری می کنیم، صرف می نمائیم. اما همچنان چیزی که موجب تأسف است این است که یکی از بزرگترین چیزهایی که می تواند سلامتی ماهیان وبی مهرگان ما و موفقیت کامل آکواریوم ما را تضمین کند، به سادگی توسط بسیاری از ما نادیده گرفته می شود و آن هم قرنطینه کردن ماهیان و آبزیان تازه وارد است.

در بسیاری از جلساتی که در طول سال های گذشته با صدها نفر از علاقمندان به آکواریوم مرجانی داشته ام، تا حدی از شنیدن این مطلب که تقریبا هیچ کدام از آن ها فرایندهای قرنطینه را تاکنون نسبت به حیوانات خود انجام نداده اند، متعجب و ناراحت شده ام. بصورت جدی با صدها نفر از آن ها صحبت کرده ام. واقعا دیوانگی است! بسیاری از آن ها افرادی مبتدی و تازه کار نیز نبوده اند؛ برخی از آن ها افرادی فوق پیشرفته و دارای سیستم هایی بسیار پیچیده هستند. بسیاری از آن ها هزاران دلار را در زمینه ی تجهیزات و آبزیان خود سرمایه گذاری نموده اند، آن ها هر روز بصورت مدام با زندگی آبزیان خود قمار می کنند. این کار را به سادگی با خرید آبزیان جدید از هر فروشنده ای و انتقال مستقیم آن به آکواریوم، انجام می دهند. پست های زیادی را در قسمت مربوط به بحث های بین افراد علاقه مند به پرورش ماهی مبنی بر از بین رفتن ماهیان تازه خریداری شده و بدون قرنطینه و در برخی از موارد از بین رفتن کل ماهیان و بی مهرگان یک آکواریوم خوانده ایم.

از این موارد غافل نشوید!

از دیگر عذر و بهانه های رایجی که برای قرنطینه نکردن ماهیان جدید آورده می شود، گران و پیچیده بودن تجهیزات، خسته کننده بودن فرایند و وارد آمدن استرس بیش از حد به ماهیان است. بخصوص من استدلال گران بودن را از یک پرورش دهنده که حدود هزار دلار برای مانیتورینگ سیستم آکواریوم خود هزینه می کند، را هم شنیده ام. باز هم تکرار می کنم منظور من انجام یک فرایند پیچیده و پر هزینه نیست. این فرایند، بسیار آسان و ارزان است. ابزار لازم برای قرنطینه سازی، نسبت به یک آکواریوم کوچک، فیلترساده و یک بخاری مخصوص آکواریوم، پیچیده تر نیست. فرایند قرنطینه سازی ساده بوده و اغلب برای ماهی فاقد استرس می باشد. و می تواند موجب حفظ نکات ناگفته ی فراوانی گردد...

توجه صحیح به فرایند های قرنطینه، شامل حمام ماهی در آب شیرین جهت جلوگیری از انتقال عوامل بیماری زا و نگهداری مناسب ماهی در یک فضای راحت برای مدت 21 روز درون یک آکواریوم خصوصی (قرنطینه) قبل از اینکه بخواهید آن ها را به تانک اصلی خود انتقال دهید، بسیار مهم است. همین نکات ساده است که یک آکواریوم دار متعهد می تواند انجام دهد، قرنطینه کردن راهی ساده و مؤثر به منظور حفاظت از ماهی های موجود در تانک اصلی شما دربرابر انتشار بیماری و تلف شدن آن ها است. این روش بقدری ساده و راحت است که هر فردی قادر به انجام آن خواهد بود.

اگر هنوز قانع نشده اید شاید لازم است کمی بیشتر فکر کنید. اجازه دهید در رابطه با این فرایند و نحوه انجام آن بیشتر صحبت کنیم. در این صورت متوجه خواهید شد که این فرایند تا چه میزان می تواند ساده و راحت باشد.

نصب و راه اندازی تانک قرنطینه

نصب و راه اندازی یک تانک قرنطینه بسیار ساده است و شاید نسبت به برنامه ریزی و راه اندازی یک سیستم روشنایی راحتر باشد. شما فقط کافی است تانک قرنطینه را با کمک آبی که از تعویض آب آکواریوم خود برداشت می کنید پر کنید. فیلتر و سنگ هوا را نصب و راه اندای نمایید و در نهایت دمای مناسب را بر روی بخاری تنظیم کرده (با توجه به شرایط ماهی ها در قرنطینه و فرایند درمان) و آن را روشن نمایید.

تنها یک نکته بسیار مهم وجود دارد و آن این است که شما می توانید بعد از هر بار قرنطینه تمامی تجهیزات مربوط به فیلتر ابری خود را ضد عفونی کرده و یا ابرهای جدیدی را برای آن در نظر بگیرید و آن را در بخشی از سامپ قرار داده و راه اندازی کنید. با این کار همیشه یک فیلتر با باکتری های آماده برای انتقال به قرنطینه در اختیار خواهید داشت و در هر زمان که لازم باشد می توانید تانک قرنطینه با یک فیلتر مناسب را بدون نگرانی از بابت چرخه نیتروژن راه اندازی کنید. این اقدام برای مواردی که بدون برنامه ریزی مجبور به خرید می شوید بسیار کار آمد خواهد بود.

به طور حتم شما به فرایند مربوط به خو دادن ماهی جدید با شرایط آب قرنطینه خود توجه زیادی خواهید کرد و بعد ماهی و یا آبزی مورد نظر خود را به تانک قرنطینه اضافه می کنید. اگر واقعا قصد دارید که یک کار تمام و کمال را انجام دهید لازم است قبل از اضافه کردن ماهی به تانک قرنطینه برای مدت سه دقیقه ماهی را در آب شیرین حاوی متیلن بلو برای از بین بردن هرگونه انگل خارجی از روی سطح بدن ماهی غوطه ور کنید. توجه داشته باشید که مشاهده این صحنه ترسناک است اما من هرگز در طول این فرایند ماهی های خود را از دست نداده ام. من شدیداً پیشنهاد می کنم برای حداقل ۲۴ ساعت بعد از انتقال ماهی به قرنطینه لامپ های قرنطینه روشن نشود. به ماهی این فرصت را بدهید که بعد از یک سفر طاقت فرسا دوباره به آرامش برسد و در حقیقت نوری که از فضای بیرون تانک قرنطینه به آن وارد می شود برای ماهی کافی و مناسب است. (توضیحات مترجم: توصیه می شود در این زمان حتی از رفت و آمد های غیر ضرروی در نزدیکی تانک قرنطینه جلوگیری شود.)

در صورتی که ماهی شما در طول فرایند قرنطینه بیمار شود، شما چه می کنید؟

دو نکته در اینجا وجود دارد، اول اینکه اقدامات لازم را برای درمان ماهی های خود انجام دهید و دوم اینکه به خودتان تبریک بگویید که با قرنطینه سازی جلوی ورود یک بیماری به تانک اصلی خود را گرفته اید. با انجام قرنطینه به صورت دائم شما حتما متوجه خواهید شد که به چه میزان خطر ابتلای آکواریوم خود به انواع مختلف بیماری ها و از دست دادن کل آبزیان خود را در حد صفر کاهش داده اید.

به یاد داشته باشید که در صورت بروز بیماری در طول فرایند قرنطینه لازم است بعد از ریشه کن شدن کامل بیماری و علامت های حاصل حتماً یک دوره ۲۱ روزه دیگر صبر کنید و برای اضافه کردن سریع ماهی تازه درمان شده به تانک اصلی خود اصلاً عجله نکنید. همانطور که حتماً شنیده اید مهمترین موضوع برای یک آکواریوم دار حرفه ای صبر و بردباری است که موجب افزایش میزان بازدهی شما در فرایند های نگهداری و قرنطینه خواهد شد، به من اعتماد کنید.

حال یک سوال مطرح می شود، آیا می توان در اواسط دوره قرنطینه ماهی جدیدی را به سیستم قرنطینه خود اضافه کنید؟

برای این منظور دو گزینه در اختیار دارید، هم می توانید ماهی جدید را به مخزن قرنطینه موجود اضافه کنید (البته بعد از حمام آب شیرین که قبلا توضیح داده شده است) و مجددا یک دوره ۲۱ روزه را برای تمامی ماهیان درون قرنطینه تنظیم کنید و یا اینکه یک مخزن قرنطینه جدید را راه اندازی کنید و برای ماهیان جدید خود یک دوره قرنطینه ۲۱ روزه را در نظر بگیرید. این دوره زمانی بسیار مهم است زیرا به تمامی انواع عوامل بیماری زا که به صورت بالقوه ممکن است ماهی شما را در گیر کند زمان می دهد که بتوانند خود را بروز دهند. (البته توصیه می شود که سعی کنید از گزینه اول به غیر از شرایط بسیار غیر ضروری استفاده نکنید.)

فواید دیگر قرنطینه

تانک قرنطینه علاوه بر جلوگیری از خطر انتقال و شیوع بیماری به تانک اصلی شما، محیط کامل و مناسبی را برای ماهی ها فراهم می کند تا بتوانند بعد از یک دوره طولانی صید، جابجایی و نگهداری در شرایط مختلف، در یک محیط امن و آرام استراحت کرده و قدرت خود را بازیابی نمایند. این نکته بسیار قابل اهمیت است زیرا ماهی جدید بدون وجود هر گونه رقیب می تواند به راحتی غذای مورد نیاز خود را دریافت کند. بسیاری از ماهی ها را شخصا توانسته ام در محیط قرنطینه قبل از انتقال به مخزن اصلی به راحتی غذا خور کرده و بعد از انتقال مشکلی با تغذیه آنها پیدا نکنم.

پایان قرنطینه

زمانی که 21 روز به اتمام رسید و ماهی های شما با شرایط آبی در سیستم اصلی شما خو داده شدند (می توانید در روزهای آخر قرنطینه این کار را به تدریج انجام دهید) می توانید آنها را انتقال داده و تانک قرنطینه خود را به صورت کامل تخلیه کنید. باید مطمئن شوید که قبل از اضافه کردن هر یک از المان های سیستم قرنطینه در صورت نیاز به آکواریوم اصلی، آنها را به صورت کامل ضد عفونی کرده به خصوص زمانی که در سیستم قرنطینه از انواع دارو (مثل داروهای حاوی مس) استفاده کرده اید. می توانید سیستم فیلتراسیون اسفنجی تانک قرنطینه خود را به صورت کامل ضد عفونی کرده و آن را برای برقراری دوباره کلونی باکتری های چرخه نیتروژن درون سامپ آکواریوم اصلی قرار دهید تا برای راه اندازی دوباره تانک قرنطینه هر زمان که لازم باشد کاملا آمادگی داشته باشید.

امیدوارم توانسته باشد حداقل مقداری در مورد اهمیت مخزن قرنطینه و قرنطینه کردن ماهی ها شما را قانع کنم و جوانب مثبت این فرایند را برای شما روشن تر نمایم.

لازم است وجود قرنطینه را به عنوان یک اصل ساده و اساسی قبول کنید و آن را جزئی از سیستم نگهداری از آکواریوم خود بدانید. این فرایند به صورت بسیار دقیق به عنوان اولین خط دفاعی در برابر بیماری در تمامی آکواریوم های عمومی و بزرگ دنیا اجرا می شود تا جلوی ورود آلودگی به جمعیت ماهیان خود را بگیرند و شما هم لازم است به این روش فکر کرده و عمل کنید.

پس همیشه و در هر شرایطی ماهی یا ماهیان جدید خود را قرنطینه کنید. این موضوع حتی در رابطه با مرجان ها و دیگر آبزیان هم صادق است و لازم است مورد توجه قرار بگیرد. من همیشه و در همه حال این توصیه را به تمامی دوستانم کرده ام و خواهم کرد.