روش های مبارزه با آپتازیا (Aiptasia)
آپتازیاها نوعی از انواع شقایق هاست و از خانواده کیسه تنان می باشد که معمولا به همراه لایوراک ویا چسبیده به پایه ی مرجان ها وارد آکواریوم های آب شور می شود. آپتازیا به دلیل سرعت بالای تکثیر تبدیل به دردسری بزرگ در آکواریوم های آب شور مخصوصا آکواریوم های مرجانی خواهد شد. تکثیر آپتازیا به دو روش جنسی و غیر جنسی(تقسیم) انجام می شود. به دلیل سمی بودن بازوهای آپتازیا در صورتی که در تماس با مرجان ها و برخی از بی مهرگان قرار بگیرد باعث از بین رفتن بافت خارجی و در طولانی مدت باعث مرگ آن ها می شود. همچنین به دلیل سرعت تکثیر و رشد بالا مقدار زیادی از عناصر محلول در آب را مصرف می کند.
تا به حال روش های زیادی برای مبارزه با این آفت آکواریومی توسط اکواریوم داران به کار برده شده است. این روش ها به دو دسته مبارزه طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می شوند. معمولا روش حذف فیزیکی باعث تکثیر آپتازیا خواهد شد. زیرا می توانند از یک سلول رشد کرده و تبدیل به آپتازیای کامل شوند.
روش های طبیعی
اسلاگ دریایی برگیا (Berghia verrucicornis)
این گونه از اسلاگ به دلیل تغذیه از آپتازیا در صنعت آکواریوم شناخته شده است. برگیا اندازه ی کوچکی در حدود ۱۴-۱۰ میلی متر دارد. برای مبارزه با آپتازیا پیشنهاد می شود به ازای هر ۱۰۰ لیتر حجم آکواریوم ۴ عدد برگیا نگه داری شود. در صورتی که شرایط آکواریوم مناسب باشد و برگیا بتواند تکثیر شود و کلونی بزرگی تشکیل دهند پس از چند ماه می توانید کاهش قابل توجه جمعیت آپتازیا را مشاهده کنید. از دشمنان برگیا می توان به بعضی از راس ماهیان مهاجم و میگوی نعنایی اشاره کرد.
میگو نعنایی(Lysmata wurdemanni)
میگو نعنایی در آکواریوم سه وظیفه مهم بر عهده دارد
- حذف انگل ها از سطح خارجی بدن ماهی ها
- خوردن غذای باقیمانده در محیط آکواریوم و کمک به داشتن آکواریومی سالم تر
- خوردن آپتازیای جوان و کوچک و جلوگیری از افزایش جمعیت آن ها
در صورتی که میگو نعنایی از غذایی که به ماهی ها و مرجان ها داده می شود تغذیه کند، تمایل کمی نسبت به خوردن آپتازیا از خود نشان می دهد. در صورتی که تعداد مناسبی از میگوهای نعنایی در آکواریوم نگه داری شود در کنترل جمعیت آپتازیا موثر هستند. پیشنهاد می شود به ازای هر ۱۰۰ لیتر حجم آکواریوم ۲ عدد میگو نعنایی نگه داری شود. میگوهای نعنایی اگر به صورت گروهی و در شرایط مناسب نگه داری شوند شروع به تکثیر می کنند و لارو آن ها غذای بسیار غنی و کاملی برای ماهی ها و مرجان هاست.
جهت مشاهده و خرید میگوی نعنایی اینجا کلیک کنید.
بلنی مولی میلر(Scartella cristata)
بلنی مولی میلر علاوه بر تغذیه از آپتازیا از جلبک های مزاحم و سیانو باکتری نیز تغذیه می کند.
روش های طبیعی دیگر از جمله نگهداری از برخی از گونه های پروانه ماهیان نیز توصیه می شود که به اندازه ی روش های قبلی موثر نیستند
انواع پروانه ماهی های موثر
توصیه می شود در صورت که می خواهید از پروانه ماهیان برای مبارزه با آپتازیا استفاده کنید، ماهیان جوان با سایزهای کوچک خریداری کنید. ماهیان جوان سریع تر با محیط آکواریوم خو می گیرند و راحت تر غذاخور می شوند.
توجه داشته باشید که اکثر پروانه ماهیان برای نگه داری در آکواریوم های مرجانی مناسب نیستند. برخی گونه ها در آکواریوم غذا نمی خورند وبرخی دیگر فقط به افراد با تجربه در نگهداری از پروانه ماهیان توصیه می شود.
روش های غیر طبیعی
- استفاده از محصولات شیمیایی تجاری رایج
- استفاده از لیزرهای طراحی شده مخصوص
- تزریق مستقیم محلول غلیط کالک واسر به درون بافت آپتازیا به کمک سرنگ
- این روش یکی از بهترین و کم خطرترین روش های ممکن است که می تواند به عنوان یک روش جایگزین برای روش های طبیعی مورد استفاده قرار بگیرد و وقتگیر بودن و عدم دسترسی به شقایق هایی که در زیر صخره ها و محل های دور از دسترس قرار دارند از معایب این روش می باشد.
- روشهای خانگی مثل: تزریق آب لیمو، آب جوش، آب آهک
در صورت استفاده از آب لیمو و آب آهک باید مراقب تغییرات میزان PH باشید و با فاصله ی زمانی مناسب از این روش ها استفاده کنید.
روش های غیر طبیعی در کوتاه مدت موثر هستند و به دلیل این که باعث از بین رفتن کامل آپتازیا نمی شوند، پس از مدتی دوباره با رشد جمعیت آن ها مواجه خواهید شد.
به طور کلی به دلیل تغییرات شیمیایی که روش های غیر طبیعی در پارامترهای آب ایجاد می کنند، استفاده از روش های طبیعی توصیه می شود. دیگر مزیت استفاده از رو ش های طبیعی، کنترل دائمی جمعیت آپتازیاست.
برای جلوگیری از ورود آپتازیا به آکواریوم، در هنگام خرید لایوراک و مرجان دقت کنید که در سطح آن ها آپتازیا وجود نداشته باشد. در صورتی که آپتازیا در آکواریوم مشاهده کردید هر چه سریع تر با استفاده از روش های گفته شده اقدام کنید تا از افزایش جمعیت آن ها جلوگیری شود.
برای کاهش سرعت رشد و تکثیر آپتازیا توصیه می شود با استفاده از تجهیزات مناسب(مثل پیپت) مرجان ها را به طور مستقیم(Target feeding) تغذیه کنید تا منابع غذایی کمتری در اختیار آپتازیا قرار بگیرد.
منابع